قوانین تفنگ بادی در جهان بسیار متنوع و وابسته به سیاستها و فرهنگهای امنیتی کشورهاست. برخی کشورها با رویکرد تسهیلگرایانه، تنها به شرط سنی و قدرت مشخص بسنده کردهاند، در حالی که کشورهای دیگر، مالکیت این ابزار را تنها با مجوزهای متعدد مجاز میدانند. در ایران نیز هرچند شرایط نگهداری سادهتر است، اما استفاده نادرست میتواند تبعات قانونی جدی به همراه داشته باشد. بنابراین آشنایی دقیق با این مقررات، شرط استفاده امن، مسئولانه و قانونی از تفنگ بادی است.
چه عواملی بر مقررات تفنگ بادی تأثیر میگذارند؟
قوانین مرتبط با تفنگ بادی بر اساس چند عامل کلیدی تعیین میشود:
– قدرت شلیک (میزان انرژی): هرچه انرژی شلیک بالاتر باشد، احتمال دستهبندی به عنوان سلاح خطرناک بیشتر است. در برخی کشورها، آستانه قدرت ۲۰ ژول مرز قانونی به شمار میرود.
– کالیبر و نوع گلوله: سلاحهایی با کالیبر بالاتر معمولاً نیازمند نظارت و مجوز هستند.
– سن قانونی مالک: در بیشتر کشورها، حداقل سن برای خرید تفنگ بادی بین ۱۶ تا ۱۸ سال تعریف شده است.
– هدف استفاده: استفاده ورزشی، تفریحی یا شکاری هر کدام قوانین مخصوص به خود را دارند.
– موقعیت جغرافیایی استفاده: در اکثر کشورها استفاده در مناطق عمومی، اماکن شهری یا نزدیک مناطق مسکونی ممنوع است.
تفنگ بادی برای شکار یا ورزش؟
در بیشتر کشورهای جهان، استفاده از تفنگ بادی برای شکار بدون دریافت مجوز مخصوص، غیرقانونی است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ برای شکار با این نوع سلاح نیاز به مجوز رسمی از سازمان محیط زیست دارید و در صورت تخلف، مجازاتهایی شامل جریمه یا مصادره سلاح اعمال میشود.
قوانین تفنگ بادی در کشورهای مختلف؛ از آزادی تا محدودیت
با افزایش محبوبیت تفنگهای بادی در میان علاقهمندان به تیراندازی، شکار و ورزشهای رقابتی، شناخت قوانین مربوط به این ابزار در کشورهای مختلف به موضوعی ضروری تبدیل شده است. با وجود اینکه تفنگهای بادی در دسته سلاحهای گرم قرار نمیگیرند، اما از نظر قانونی، مقررات سختگیرانه یا سهلگیرانهای در کشورهای مختلف برای آنها تعریف شده است. این مقاله به بررسی مقررات تفنگهای بادی در جهان، از کشورهای با قوانین آزاد گرفته تا آنهایی که کنترل شدیدی اعمال میکنند، میپردازد.
قوانین منعطف: کشورهایی با محدودیت کمتر
در برخی کشورها، برخورد قانون با تفنگ بادی سادهتر است. برای مثال، در بخشهایی از ایالات متحده، کانادا یا جمهوری چک، خرید و نگهداری تفنگ بادی نیازی به مجوز ندارد، بهویژه اگر قدرت آن زیر یک حد مشخص (مثلاً کمتر از ۵۰۰ fps یا ۲۰ ژول) باشد. در این کشورها معمولاً داشتن سن قانونی و استفاده مسئولانه شرط اصلی تلقی میشود.
کشورهایی با محدودیتهای قانونی جدی
در مقابل، کشورهایی مثل آلمان، ژاپن و استرالیا با دیدی سختگیرانه به تفنگ بادی نگاه میکنند. در این کشورها برای خرید، حمل یا استفاده از این سلاح حتی در مدلهای کمقدرت نیز مجوز رسمی لازم است. مجوزهایی که معمولاً شامل آموزش، بررسی پیشینه فرد و ثبت رسمی سلاح هستند.
نگاه ایران به تفنگ بادی
در ایران، خرید و نگهداری تفنگهای بادی با کالیبرهای ۴.۵ و ۵.۵ میلیمتر و قدرت کمتر از ۴۰ ژول، برای افراد بالای ۱۸ سال مجاز شمرده میشود. با این حال، استفاده از آن در اماکن عمومی، مناطق حفاظتشده یا برای شکار بدون مجوز ممنوع است و پیگرد قانونی به همراه دارد. تفنگهایی با قدرت بالاتر از ۴۰ ژول نیز در دسته سلاحهای غیرمجاز قرار گرفته و نگهداری آنها بدون مجوز، جرم محسوب میشود.